Η ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα πρόκειται για μια χρόνια, κνησμώδης, φλεγμονώδης νόσος του δέρματος που κάνει την εμφάνισή της κυρίως στην παιδική ηλικία και έχει πορεία με εξάρσεις και υφέσεις.
Στην ατοπική δερματίτιδα, η κατασκευή του δέρματος είναι ελαττωματική, κατά συνέπεια ακόμη και “αθώες ουσίες” τα αλλεργιογόνα όπως οι τροφές και οι γύρεις, εισέρχονται από το δέρμα και προκαλούν την εμφάνιση της αλλεργίας, η οποία ενδέχεται να είναι τροφική αλλεργία, αλλεργική ρινίτιδα ή αλλεργικό άσθμα. Τα παιδιά που θα εμφανίσουν ατοπική δερματίτιδα στα πρώτα 2 χρόνια της ζωής τους, σχεδόν 1 στα 3 θα παρουσιάσει άσθμα αργότερα στη ζωή του.
Αίτια και χαρακτηριστικά ατοπικής δερματίτιδας
Η ατοπική δερματίτιδα εμφανίζεται συνήθως στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής (συνηθέστερα μέχρι την ηλικία των έξι μηνών) με έντονη ξηρότητα του δέρματος, είτε κατά τόπους, είτε σε όλο το σώμα και χαρακτηριστικές δερματικές βλάβες.
Αναλυτικά, οι βλάβες της ατοπικής δερματίτιδας αποτελούνται από κόκκινο, ερεθισμένο, ελαφρά πρησμένο και πολύ ξηρό δέρμα, το οποίο ενδέχεται να παρουσιάζει μικρές πληγές και οροροή (δηλαδή να “τρέχει” υγρό).
Χαρακτηριστική κατανομή εμφανίζεται από το εξάνθημα της ατοπικής δερματίτιδας: στην βρεφική και παιδική ηλικία αφορά συνήθως α)τα μάγουλα του μωρού και του παιδιού, β)τις καμπτικές επιφάνειες των αγκώνων και γονάτων, γ)το δέρμα πίσω από τα αυτιά, δ)το δέρμα του λαιμού, ε)τους καρπούς και ζ)τους αστραγάλους.
Στους έφηβους και στους ενήλικες η κατανομή είναι διαφορετική και αφορά πιο συχνά τους μηρούς, τους βραχίονες και την πλάτη. Δημιουργείται έντονη φαγούρα, που ενδέχεται να μην επιτρέπει στον ασθενή να κοιμηθεί ή να επιδεινώνεται η φαγούρα και στον ύπνο του.
Που οφείλεται η ατοπική δερματίτιδα:
Η εμφάνιση της ατοπικής δερματίτιδας έχει συσχέτιση με το γενετικό υπόβαθρο. Το δέρμα του ασθενούς με ατοπική δερματίτιδα είναι ευάλωτο σε ερεθιστικούς παράγοντες του περιβάλλοντος, όπως φυσικά και χημικά ερεθιστικά και αλλεργιογόνα.
Ατοπική δερματίτιδα- Εντατική φροντίδα δέρματος
Η ατοπική δερματίτιδα μπορεί να ελεγχθεί με σωστή καθημερινή ενυδατική φροντίδα και με αντιφλεγμονώδη θεραπεία όταν υπάρχει έξαρση.
Ενδέχεται να επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής εξαιτίας του κνησμού (φαγούρα) και των εξανθημάτων αλλά δεν αποτελεί απειλή για τη ζωή του ασθενούς, όπως άλλες μορφές αλλεργίας.
Πρόγνωση ατοπικής δερματίτιδας
Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια πάθηση η οποία διαρκεί πολλά χρόνια, και χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις. Η επιδείνωση ενδέχεται να προκαλείται από το κρύο (το χειμώνα συνήθως συμβαίνουν εξάρσεις της νόσου), τη σκόνη και τη τριβή (π.χ. το ξύσιμο ή τα στενά και μάλλινα ή συνθετικά ρούχα).
Ειδικότερα, εντατική ενυδάτωση απαιτείται το χειμώνα, διότι το κρύο ξηραίνει την επιδερμίδα. Το καλοκαίρι, εξαιτίας της ζέστης και της συχνότερης επαφής με το υγρό στοιχείο , μπορεί να ελαττωθεί η συχνότητα της ενυδατικής φροντίδας χωρίς να την κατάργησή της.Στην περίπτωση των παιδιών, η ατοπική δερματίτιδα υποχωρεί μέσα στη δεύτερη δεκαετία της ζωής τους σταδιακά. Ωστόσο, στους ενήλικες λειτουργεί διαφορετικά. Η νόσος είναι πιο επίμονη και ενδέχεται να υπάρχει εφόρου ζωής, είτε η ατοπική δερματίτιδα υπάρχει από την παιδική ηλικία, είτε εμφανίστηκε για πρώτη φορά μετά την εφηβεία.
